System ostrzegania przed zagrożeniami – Alert RCB​

Lekcja 4 – Jak się zachować po otrzymaniu Alertu RCB?​

Dostajesz SMS-a z Alertem RCB. Co robić?

Odpowiedź jest prosta: to zależy. To zależy od treści SMS-a. To, co na pewno musisz zrobić to:​

  • Dokładnie przeczytaj treść Alertu.​
  • Zastosuj się do zaleceń zawartych w treści.​
  • Ostrzeż swoich bliskich, rodzinę, sąsiadów, przyjaciół, koleżanki i kolegów, którzy nie mają telefonów komórkowych.​
  • Zachowaj powagę!​

Z poprzedniej lekcji już wiesz, że treść SMS-a jest bardzo ograniczona, więc nie spodziewaj ​się szczegółowej listy czynności do wykonania. Liczy się czas, więc warto dowiedzieć się wcześniej jak się zachować w obliczu określonych zagrożeń. Jesteś tu i uczysz się tego, spróbuję przygotować Cię jak najlepiej!​

Silny wiatr

Pamiętasz pierwszą lekcję i genezę powstania Alertu RCB? Mówiliśmy wtedy o potężnej wichurze, która powaliła całe lasy. Wiatr wtedy osiągał prędkość nawet 150 km/h. Żeby połamać drzewa, czy zerwać dachówki wystarczy już wiatr o prędkości do 88 km/h. Aby wyrwać drzewo z korzeniami, zerwać dach lub powalić słupy energetyczne wiatr musi wiać z prędkością do 102 km/h. Wszystko powyżej tej wartości to bezpośrednie zagrożenie życia.​

Co zrobić przed nadejściem silnego wiatru?​

  • zabierz z parapetów, balkonu, podwórka, ogrodu itd. wszystkie przedmioty, które może porwać wiatr, zniszczyć je lub stanowić zagrożenie (doniczki, meble ogrodowe, parasole, suszarki itp.);​
  • jeśli masz zwierzęta, zabierz je w bezpieczne miejsce. Psy i koty zaproś do domu, zwierzęta hodowlane spędź z pastwisk do pomieszczeń gospodarczych;​
  • upewnij się, że Twoi bliscy i sąsiedzi wiedzą o zagrożeniu;​
  • zamknij okna i drzwi, w razie konieczności uszczelnij je i zabezpiecz;​
  • spodziewaj się przerw w dostawie prądu. Przygotuj latarkę i radio na baterie wraz z zapasem baterii. Radio przyda Ci się aby nasłuchiwać komunikatów pogodowych;​
  • naładuj telefon komórkowy, możesz także przygotować powerbank;​
  • jeśli nie masz garażu, zaparkuj samochód z dala od drzew, latarń, słupów, bilbordów, szyldów, reklam itp.​


Silny wiatr

Jak zachować się podczas wichury?​

  • jeśli możesz – zostań w domu. Wyjdź tylko jeśli naprawdę musisz;​
  • odłącz wszystkie urządzenia elektryczne z gniazdek;​
  • wyłącz prąd i gaz, zmniejszysz prawdopodobieństwo pożaru;​
  • nie korzystaj z windy. Jeśli nastąpi awaria zasilania i przerwa w dostawach energii, możesz ​w niej utknąć na wiele godzin bez jedzenia, picia i dostępu do toalety;​
  • jeśli wichura dopadła Cię poza domem – poszukaj bezpiecznego schronienia. Sklep, restauracja, bar, obojętne, byle nic nie spadło Ci na głowę. Pod żadnym pozorem nie szukaj schronienia pod drzewami! Omijaj wszelkie drzewa i słupy szerokim łukiem!​
  • jeśli jedziesz samochodem postaraj się zatrzymać w bezpiecznym miejscu z dala od drzew ​i przeczekaj wichurę. Jeśli nie ma do tego warunków, zachowaj szczególną ostrożność, zwłaszcza przejeżdżając obok drzew – wiatr może złamać ich konary, a nawet powalić całe drzewa. Wyjeżdżając z osłoniętej drogi w otwartą przestrzeń, wiatr może zdmuchnąć Cię ​z drogi. Jeśli jedziesz drogą ekspresową lub autostradą i uznasz, że lepiej się zatrzymać, zrób to na poboczu lub pasie awaryjnym, nie zatrzymuj się na pasie ruchu!​

Silny wiatr

Co zrobić po wichurze?​

  • jeżeli zauważysz coś, co może wpływać na bezpieczeństwo (np. zerwane dachy, powalone drzewa, uszkodzone budynki, zerwane linie energetyczne, ranne osoby), zadzwoń pod numer alarmowy 112 i zawiadom służby ratunkowe;​
  • pomóż rannym i poszkodowanym udzielając im pierwszej pomocy;​
  • jeśli widzisz zwisające lub leżące przewody elektryczne, nie zbliżaj się do nich i absolutnie ich nie dotykaj! ​
  • jeśli zauważysz iskrzenie z instalacji elektrycznej, spalone przewody lub poczujesz swąd spalonej instalacji, wyłącz prąd i gaz (jeśli wcześniej tego nie zrobiłeś, choć mówiłem o tym) ​i wezwij służby;​
  • jeśli Twój dom lub sprzęty uległy zniszczeniu, zrób od razu zdjęcia. Przydadzą Ci się, gdy będziesz się starać o odszkodowanie.​

​

Burza

Burza jest o tyle gorsza od wichury, że oprócz silnego wiatru towarzyszą jej wyładowania elektryczne, czyli pioruny, intensywne opady deszczu, a nawet gradobicia. W tym punkcie będzie dużo fizyki. Uderzenie pioruna to energia ok. 140 kWh, czyli jakieś 2-3 miesiące zasilania żarówki o mocy 100 W. Piorun może wywołać pożar, rozerwać pień drzewa, czy mur, oderwać ważące do 100 kg płyty kamienne wykładzin dachowych lub murów i odrzucić je na kilka metrów, zniszczyć druty, przewody elektryczne, urządzenia elektryczne. Zaufaj mi, nie chcesz się bliżej zapoznać z piorunem. Dlatego im szybciej znajdziesz bezpieczne schronienie przed burzą, tym lepiej. Piętrzące się chmury z ciemną podstawą to znak, że zaraz może rozpocząć się burza. Możesz także określić odległość od burzy licząc czas pomiędzy błyskawicą a grzmotem. Każda sekunda to około 340 m. Jeśli usłyszysz grzmot w ciągu kilku sekund od błysku, to burza jest bardzo blisko. Co wtedy robić?​

Zasady postępowania w trakcie burzy​

Jeśli przed burzą jesteś w domu to dobrze. To najbezpieczniejsze miejsce.​

  • Przed nadejściem burzy zrób dokładnie to samo co przed silnym wiatrem. Tym razem jednak nie zapomnij odłączyć urządzeń elektrycznych z gniazdek i wyłączyć prądu i gazu. Jeśli będziesz korzystać ze sprzętów elektrycznych, a piorun uderzy np. w słup energetyczny, grozi Ci porażenie prądem, uszkodzenie sprzętu lub pożar.


Burza

Burza poza domem​

  • Jak najszybciej znajdź bezpieczne schronienie;​
  • Nie chowaj się pod drzewami, przyciągają pioruny!​
  • Nie dotykaj metalowych przedmiotów, staraj się nie przebywać w ich pobliżu. One również mogą „przyciągnąć” pioruny!​
  • Jeśli jedziesz samochodem to postępuj jak w przypadku silnego wiatru. Ponadto nie wysiadaj ​z pojazdu. Jeżeli piorun uderzy w samochód, nic Ci się nie stanie. Klatka Faradaya, magia fizyki, te sprawy.​
  • Absolutnie, pod żadnym pozorem nie dotykaj zwisających przewodów elektrycznych. Jeśli kabel leży w kałuży, nie wchodź do niej. Wtedy fizyka będzie Twoim wrogiem. Najlepiej w ogóle nie zbliżaj się do takich przewodów i z bezpiecznej odległości zadzwoń pod numer alarmowy 112 i wezwij pomoc.​

Burza

Na otwartej przestrzeni​

  • Jak najszybciej znajdź bezpieczne schronienie;​
  • Jesteś na otwartej przestrzeni, nie ma bezpiecznego schronienia fizyka znowu może okazać się Twoim wrogiem, więc musisz grać według jej zasad. Jeżeli znajdziesz jakieś obniżenie terenu, skieruj się tam. Najważniejsze żeby nie być najwyższym punktem w okolicy. Kucnij. Nie siadaj, nie kładź się. Kucnij ze złączonymi i podciągniętymi pod siebie nogami. Dlaczego akurat tak? Ponieważ jeśli Twoje stopy będą od siebie oddalone w momencie uderzenia pioruna powstanie różnica napięć (tzw. napięcie krokowe) i może dojść do przepływu prądu między stopami.​
  • Jeśli masz ze sobą parasol, kijki do nordic walkingu, trekkingowe lub inne metalowe przedmioty wystające nad Twoją głowę – połóż je płasko na ziemi, najlepiej kilka metrów od siebie. Lepiej zmoknąć niż zostać porażonym przez piorun.​
  • To samo tyczy się roweru – teraz i tak Ci się nie przyda, połóż go płasko na ziemi kilka metrów od siebie.​
  • Nie biegaj. I tak zmokniesz, a biegnąc stawiasz dłuższe kroki, czyli Twoje stopy są bardziej oddalone od siebie. Brzmi znajomo? Tak, znowu napięcie krokowe. ​
  • Jeśli idziecie grupą, rozproszcie się. W razie uderzenia pioruna być może nie wszyscy zostaną porażeni i ktoś będzie mógł udzielić Wam pomocy oraz wezwać służby ratunkowe.​
  • Jeśli poczujesz elektryczność w powietrzu, a włosy staną Ci dęba jak u gwiazdy glam rocka z lat 80. – natychmiast kucnij!​

Burza

Nad wodą​

  • Pływanie w trakcie burzy to kiepski pomysł. Woda to znakomity przewodnik elektryczny. Uderzenie pioruna w wodę razi prądem wszystkich, którzy się w niej znajdują. Jak najszybciej wyjdź na brzeg, oddal się od wody i znajdź bezpieczne schronienie.​
  • Jeśli jesteś na łodzi to znaczy, że nie sprawdziłeś prognozy pogody przed wypłynięciem. ​
  • Ale skoro już tam jesteś to jak najszybciej przycumuj do brzegu. Burzy nad wodą często towarzyszy szkwał, czyli bardzo silny, gwałtowny wiatr.​
  • Wędkujesz? Zrób sobie przerwę, zwiń wędkę i połóż ją na ziemi. Absolutnie nie stawiaj jej pionowo, możesz w ten sposób „ściągnąć” na siebie piorun.​
  • Znowu nie możesz znaleźć bezpiecznego schronienia? Kucnij tak samo jak w otwartym terenie.​


Burza

W górach​

  • Po pierwsze, zanim wyruszysz w pieszą wycieczkę po szczytach gór, sprawdź prognozę pogody. Burze w górach są wyjątkowo groźne, pojawiają się nagle. Mało tego, pioruny potrafią uderzyć w obiekty oddalone od chmury burzowej o nawet 50-80 km! Dlatego, jeśli zauważysz pierwsze znaki nadciągającej burzy, natychmiast zejdź najbliższym szlakiem z grani lub ze szczytu ​w dolinę. Nawet jeśli nad głową wciąż świeci piękne słońce, a chmury są jeszcze daleko, nie zwlekaj!​
  • Wskazówka: w Polsce w górach burze najczęściej występują w czerwcu i lipcu w godzinach południowych.​
  • Zabezpiecz się przed deszczem. Oczywiście nie parasolem, ale to już chyba wiesz. Peleryna przeciwdeszczowa będzie lepszym rozwiązaniem.​
  • Nie chowaj się do mokrych żlebów, ulewny deszcz może błyskawicznie zamienić płynący tam strumyk w rwący potok.​
  • Nie opieraj się o skały, nie chowaj się pod nimi.​
  • Usiądź na plecaku, podkurcz nogi, przyjmij pozycję „embrionalną” i poczekaj aż pogoda ​się poprawi.​
  • Jeśli idziecie grupą, rozproszcie się, tak jak w otwartym terenie.​

​

Burza

Pierwsza pomoc w razie porażenia piorunem​

  • mimo zachowania powyższych środków ostrożności i tak w kogoś z Twojej grupy lub otoczenia może uderzyć piorun; ​
  • zachowaj spokój. Upewnij się, że jesteś bezpieczny. Jeśli Tobie też się coś stanie, nie tylko nie pomożesz poszkodowanemu, ale sam będziesz potrzebować pomocy;​
  • wezwij pomoc dzwoniąc na numer alarmowy 112 lub bezpośrednio do GOPR lub TOPR;​
  • jeśli poszkodowany jest przytomny i masz z nim kontakt, spróbuj przenieść go w bezpieczne miejsce. Nie zapomnij powiadomić o tym ratowników, jeżeli podejmiesz się tego kroku!​
  • postaraj się zapewnić poszkodowanemu wygodną pozycję i ciepło np. za pomocą koca;​
  • prawdopodobnie będzie roztrzęsiony i przerażony, spróbuj go uspokoić;​
  • jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, sprawdź czy oddycha i czy jego tętno jest wyczuwalne;​
  • jeśli nie wyczujesz tętna i nie oddycha, natychmiast rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową i kontynuuj ją do przybycia ratowników lub do przywrócenia akcji serca;​
  • jeśli czujesz tętno, ale nie oddycha, przystąp do sztucznego oddychania metodą usta-usta, kontynuuj do czasu przybycia ratowników lub przywrócenia oddechu u poszkodowanego.​

​

Gwałtowne ulewne deszcze powodujące podtopienia​

Jeśli jesteś w domu:​

  • jeżeli możesz, pozostań w domu;​
  • zapewnij bezpieczeństwo swoim zwierzętom. Jeżeli nie możesz sprowadzić zwierząt hodowlanych do budynków gospodarczych, zabierz je z dala od rzek i strumieni (mogą wystąpić z brzegów, a prąd może porwać zwierzęta) oraz od zagłębień terenu;​
  • upewnij się, że Twoi bliscy i sąsiedzi wiedzą o zagrożeniu;​
  • spodziewaj się przerw w dostawie prądu. Przygotuj latarkę, radio na baterie i zapas baterii;​
  • naładuj telefon komórkowy;​
  • przygotuj nieprzemakalną odzież i obuwie na wypadek konieczności ewakuacji;​
  • odłącz z gniazdek wszystkie urządzenia elektryczne;​
  • wyłącz prąd za pomocą głównego wyłącznika lub bezpieczników;​
  • zabezpiecz lub zabierz wartościowe przedmioty z piwnicy;​
  • samochód zaparkuj na podwyższonym terenie, unikaj garaży podziemnych i niecek, a także drzew;​
  • zamknij okna i drzwi, w razie potrzeby uszczelnij je;​
  • jeśli masz worki z piaskiem, zatkaj nimi kratki odpływowe, sedes, odpływy umywalki, wanny, prysznica, i inne otwory, którymi może wybić woda z kanalizacji;​
  • jeżeli zalewa Ci dom, zadzwoń po numer alarmowy 112 i wezwij na pomoc Straż Pożarną;​
  • bezwzględnie stosuj się do poleceń służb ratunkowych;​
  • po ulewie, jeżeli poniosłeś straty, nie zapomnij zrobić zdjęć dla ubezpieczyciela.​


Gwałtowne ulewne deszcze powodujące podtopienia

Jeśli jesteś poza domem:​

  • jak najszybciej znajdź bezpieczne schronienie;​
  • oddal się od rzek, potoków, strumieni;​
  • unikaj zagłębień terenu;​
  • nie szukaj schronienia pod drzewami, ulewa może spowodować złamanie gałęzi i konarów drzew, może jej także towarzyszyć porywisty wiatr.​

Zajrzyj również do aplikacji RSO i na stronę internetową RCB. Znajdziesz tam szereg poradników na każdą sytuację niebezpieczną.​

PAMIĘTAJ! Kiedy widzisz, że ktoś potrzebuje pomocy, został ranny, uwięziony lub sam potrzebujesz pomocy, bez wahania dzwoń na numer alarmowy 112!​


Przejdź do kolejnego rozdziału

Inne sposoby ostrzegania 20min

lub

Rozpocznij test arrow right icon