Istniejące regulacje prawne w zakrese cyberprzemocy​

Zniesławienie, zniewaga​

Znieważenie drugiej osoby w Internecie lub przy użyciu innych technologii komunikacyjnych. Pomówienie o takie postępowanie, użycie wizerunku osoby w celu jej ośmieszania, upokorzenia, wypowiadanie pod adresem pokrzywdzonego znieważających go wulgaryzmów lub epitetów. Kodeks karny art. 212, 216. ​

Przykład: Dostałam od koleżanki link do filmiku na youtubie, który przedstawia uczennicę mojej szkoły podczas załatwiania potrzeby fizjologicznej. Zastanawiam się czy pokazać go komuś z dorosłych! ​

Skutek prawny: W tym przypadku do ochrony dziecka wykorzystać należy drogę karną. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, pomawia inną osobę, grupę osób itp., podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku lub dwóch lat w zależności od postawionego zarzutu. Oba te przestępstwa są prywatnoskargowe, co oznacza, że osoba pokrzywdzona lub jej przedstawiciel prawny muszą sformułować prywatny akt oskarżenia i złożyć go w sądzie rejonowym, wydziale karnym właściwym ze względu na miejsce popełnienia przestępstwa. ​

Naruszenie wizerunku​

Upublicznianie wizerunku, nazwiska, pseudonimu osoby bez zgody, wiedzy lub wbrew woli ich właściciela. Kodeks cywilny art. 23, 24. Szczególnym rodzajem naruszenia wizerunku jest opublikowanie w Internecie zdjęcia lub filmu przedstawiającego nagiego małoletniego – Kodeks karny art. 202. ​

Przykład: Ktoś na facebooku założył konto i się pode mnie podszył zamieścił moje zdjęcia z różnych wycieczek szkolnych i z basenu. Wszyscy je oglądają i wystawiają szydercze komentarze. ​

Skutki prawne: W przypadku bezprawnego użycia wizerunku, imienia i nazwiska lub pseudonimu dziecka mamy do czynienia z naruszeniem jego dóbr osobistych. Drogą ochrony prawnej jest droga cywilna. Jeżeli sprawcą jest osoba pełnoletnia rodzic w imieniu swojego dziecka może domagać się zaniechania naruszenia, usunięcia skutków naruszenia, a także zadość uczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub zapłaty odpowiedniej sumy na wskazany cel społeczny. ​

!!! Szczególny przypadek naruszenia wizerunku: Opublikowanie w Internecie, w jakiejkolwiek formie, zdjęcia nagiego niepełnoletniego jest przestępstwem rozpowszechniania pornografii z udziałem małoletniego ściganego z art. 202 § 3 kk podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8​

Przykład: Odrzucony chłopak wrzucił do Internetu nagie zdjęcia swojej byłej dziewczyny. Zrobił to, bo nie mógł się pogodzić, że to już koniec ich związku…​

Stalking​

Złośliwe niepokojenie wielokrotnie powtarzane za pomocą Internetu i innych narzędzi elektronicznych skierowane w drugą osobę wbrew jej woli. Kodeks wykroczeń – art. 107.​

Przykład: 13-letni Kuba od jakiegoś czasu dostaje na adres e-mailowy mnóstwo wiadomości o niemiłej treści typu: „wiesz, że w klasie nikt Cię nie lubi”, „Ale mi Ciebie szkoda, że jesteś taki brzydki” i wiele podobnych, obraźliwych treści.​

Skutek prawny: W tym przypadku wymienione powyżej działania są wykroczeniem i należy je zgłosić na policję. Zgodnie z art. 107 kodeksu wykroczeń kto w celu dokuczenia innej osobie złośliwie wprowadza ją w błąd lub w inny sposób złośliwie niepokoi, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1500 zł albo karze nagany.​

Groźby​

Kierowanie do małoletniego, za pomocą narzędzi dostępnych w Internecie, gróźb w celu zmuszenia go do określonego działania, w taki sposób, że groźba ta wzbudza obawę, że zostanie popełniona. Kodeks karny art. 190, 191. ​

Przykład: Od jakiegoś czasu dostaję bardzo dziwne e-maile od jakiegoś anonima. Na początku to były zdjęcia zmarłych z podpisem „już niedługo też cię to czeka”. A teraz ktoś zrobił fotomontaż z moim zdjęciem przedstawiającym mnie leżącą w trumnie, a pod spodem jest napis „trzeba było uważać”. ​

Skutek prawny: W przypadku gdy dziecko jest ofiarą działań, które możemy określić jako groźby popełnienia przestępstwa (groźby karalne) lub groźby w celu zmuszenia odbiorcy do określonego zachowania (groźby bezprawne) należy zawiadomić policję lub prokuraturę właściwą ze względu na miejsce popełnienia czynu. Zgłoszenie powinno posiadać formę zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Kodeks karny przewiduje w tym przypadku karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.​

Włamania​

Włamanie do miejsca w Internecie strzeżonego hasłem lub innym zabezpieczeniem. Kodeks karny art. 267, 268a. ​

Przykład: Ktoś włamuje się na skrzynkę e-mailową mojej córki. Jej znajomi otrzymują od niej różne wiadomości (w tym też te o nieprzyzwoitej treści), podczas gdy to nie ona jest ich adresatem. Dzwoniła do mnie dziś mama jednej z koleżanek 40 córki i była oburzona takim postępowaniem. Trudno mi było jej wytłumaczyć, że to nie moja córka. ​

Skutek prawny: W zależności od popełnionego czynu kodeks karny przewiduje karę grzywny, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat nawet do 5 lat. W przypadku tych przestępstw/wykroczeń ściganie sprawcy cyberprzemocy następuje po złożeniu wniosku przez osobę pokrzywdzoną.

Przestępstwa ścigane z urzędu

• opublikowanie w internecie, w jakiejkolwiek formie, filmu lub zdjęcia nagiej osoby poniżej 18 roku życia (jest to przestępstwo rozpowszechniania pornografii z udziałem dziecka); ​
• znieważenie grupy osób na tle religijnym, etnicznym itp.; ​
• cyberstalking w przypadku, gdy jego następstwem było targnięcie się na życie ofiary cyberprzemocy.​

Osoby lub instytucje publiczne (np. szkoły) posiadające wiedzę o tego rodzaju przestępstwach mają obowiązek zawiadomić o nich policję lub prokuraturę, która następnie zobowiązana jest wszcząć właściwe postępowanie.​