Zarządzanie kryzysowe w praktyce

System ostrzegania przed zagrożeniami – Alert RCB

Lekcja 2 – jak działa Alert RCB?

Podstawy prawne:

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz.U. 2007 nr 89 poz. 590 z późn.zm.),
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 sierpnia 2020 r. w sprawie współpracy dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa z operatorem ruchomej publicznej sieci telekomunikacyjnej w celu powiadamiania użytkowników końcowych o zagrożeniu (Dz.U. 2020 poz. 1527),
Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. 2004 nr 171 poz. 1800 z późn.zm.).

Wszystkich tych cichych bohaterów każdego dnia i nocy tu nie wymienimy, bo zabrakłoby nam czasu na omówienie Alertu RCB, ale wszystkim im należy się szacunek za ciężką pracę i poświęcenie dla naszego bezpieczeństwa. Bez wytchnienia, 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, 365 dni w roku czuwają nad nami policjanci, strażacy, lekarze i pielęgniarki w szpitalach, ratownicy medyczni, żołnierze, strażnicy graniczni, ale także ci mniej oczywiści jak dyżurni synoptycy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, pracownicy Polskiej Agencji Atomistyki, Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska, czy wspomniani wcześniej dyżurni RCB, WCZK, jak również wielu PCZK, MCZK, GCZK i wielu, wielu innych.

Dlaczego o tym mówimy? Ponieważ wszystkie te instytucje współpracują ze sobą i wymieniają się informacjami. Przykładowo, jeżeli dyżurny synoptyk IMGW zauważy zbliżające się niebezpieczne zjawisko pogodowe, wyda ostrzeżenie meteorologiczne i przekaże je do odpowiedniego WCZK. Dyżurny WCZK powiadomi o zagrożeniu m.in.: wszystkie służby, elementy infrastruktury krytycznej, RCB, media oraz PCZK, na których terenie może wystąpić zagrożenie. Ponadto, dyżurny WCZK opublikuje ostrzeżenie w Regionalnym Systemie Ostrzegania (więcej o RSO w lekcji 6) oraz na stronie internetowej urzędu wojewódzkiego.

Do 2018 r. jedynymi sposobami dotarcia informacji o zagrożeniu do mieszkańców były media i RSO. Niestety nie wszyscy oglądają całą dobę serwisy informacyjne i mają zainstalowaną aplikację RSO. Natomiast, według badania CBOS przeprowadzonego w sierpniu 2017 r., 92% dorosłych Polaków korzysta z telefonów komórkowych. Co więcej, według badań Survey Sodahead, aż 83% 10-latków korzysta z telefonu komórkowego. To więcej niż w takich krajach jak Wielka Brytania, Niemcy, USA, czy Brazylia!

Oznacza to, że istnieje możliwość dotarcia z informacją do niemal każdej osoby, która znajduje się w niebezpieczeństwie. Tym sposobem jest Alert RCB.

Kto wysyła Alerty RCB?

Decyzję o nadaniu Alertu RCB podejmuje Dyrektor RCB na podstawie informacji o potencjalnych zagrożeniach otrzymanych z ministerstw, służb, np. policji, straży pożarnej, urzędów i instytucji centralnych, np. IMGW, PAA oraz urzędów wojewódzkich. Dyrektor RCB występuje do operatorów telefonii komórkowej, a ci mają obowiązek wysłać SMS-a o wskazanej treści do wszystkich osób przebywających na terenie, na którym może wystąpić zagrożenie.

Kiedy i dlaczego wysyłane są Alerty RCB?

SMS-y z ostrzeżeniami wysyłane są tylko w nadzwyczajnych sytuacjach, gdy zagrożenie jest naprawdę poważne. Na przykład:

silny wiatr,
gwałtowna, silna burza,
powódź,
intensywne opady deszczu powodujące podtopienia,
skażenie chemiczne, biologiczne lub radiacyjne,
zamachy terrorystyczne i działania antyterrorystyczne,
i inne zagrożenia bezpośrednio zagrażające zdrowiu i życiu.

Głównym celem wysyłania Alertów RCB jest ostrzeżenie jak największej ilości ludzi przed zagrożeniem, aby jak najmniej osób zostało poszkodowanych i aby osoby przebywające na danym obszarze miały czas na przygotowanie się na nadejście niebezpieczeństwa.

Kto otrzymuje SMS-y z ostrzeżeniami?

Alert RCB jest wysyłany na wszystkie telefony komórkowe będące w zasięgu stacji bazowych (BTS) na obszarze objętym potencjalnym zagrożeniem i wskazanym przez Dyrektora RCB. Aby otrzymać Alert RCB nie musisz nic robić, nigdzie się rejestrować, zapisywać, logować, niczego ustawiać, konfigurować. Wystarczy, że masz włączony telefon komórkowy i jesteś w zasięgu sieci. Jeżeli w okolicy, w której przebywasz może wystąpić zagrożenie, otrzymasz Alert RCB. Nie ma też znaczenia jakiego operatora jesteś abonentem, czy masz kartę prepaid, gdzie jest zarejestrowana karta, gdzie mieszkasz itd.

Nie chcesz otrzymywać Alertów RCB?

Naprawdę nie chcesz mieć ostrzeżenia przed nadciągającym niebezpieczeństwem? Nic z tego! Nie możesz się z tego „wypisać”. Każda osoba w rejonie zagrożenia z włączonym telefonem komórkowym i będąca w zasięgu sieci otrzyma ostrzeżenie. Kropka. Nie ma dyskusji. Nie przekonasz mnie, że SMS raz na kilka tygodni czy miesięcy aż tak Ci przeszkadza. Obawiasz się o swoje dane? To dobra postawa, należy dbać o swoje dane i nie udostępniać ich byle komu. RCB nie przetwarza jednak żadnych Twoich danych, nie rejestruje Twojej lokalizacji. Operator nie udostępnia baz danych Rządowemu Centrum Bezpieczeństwa, a RCB nie prosi o takie dane. Poza tym SMS-y z ostrzeżeniami nic nie kosztują. Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze.

Przez Twoje miasto przeszła burza a Ty nie otrzymałeś ostrzeżenia. Dlaczego?

Choć każda burza stanowi potencjalne niebezpieczeństwo, to jednak musimy stosować pewną gradację zagrożeń. Alert RCB jest uruchamiany jedynie wtedy, gdy zagrożenie jest najpoważniejsze. Jeżeli będziesz otrzymywać SMS-a z ostrzeżeniem o każdej burzy, możesz przeoczyć lub zlekceważyć informację o tej naprawdę groźnej. O stopniu zagrożenia decydują synoptycy IMGW, którzy nie jedną burzę widzieli i wiedzą, przed którą trzeba nas szczególnie ostrzec.

Niestety, niebezpieczne zjawiska meteorologiczne bywają też nieprzewidywalne. Może się zdarzyć sytuacja, w której nie otrzymasz Alertu RCB, a wystąpi np. burza z silnymi porywami wiatru, która spowoduje wiele szkód, a której nie dało się przewidzieć. Może też nastąpić odwrotna sytuacja. Otrzymasz ostrzeżenie, ale nic się nie wydarzy. Cóż, natura bywa nieprzewidywalna. Choć meteorologia cały czas się rozwija, mamy dostęp do coraz lepszych radarów czy satelitów, w IMGW pracują naprawdę doświadczeni ludzie, to jednak nigdy nie będziemy w stanie przepowiedzieć pogody ze 100% pewnością. Pamiętaj też, że najmniejszy obszar, na jaki może być wydany Alert RCB to powiat. To, że u Ciebie pięknie świeciło słońce, nie znaczy, że 30 km dalej burza nie siała spustoszenia.

Nie chcesz aby Twoje dziecko otrzymywało Alert RCB, bo boisz się jak zareaguje?

Jak już wcześniej wspomniałem, nie ma możliwości rezygnacji z Alertu RCB. Jeżeli obawiasz się reakcji swojego dziecka, porozmawiaj z nim na ten temat. Przygotuj je na możliwość otrzymania takiego SMS-a i wytłumacz jak należy reagować. Spróbuj porozmawiać z wychowawcą w szkole, może uda się zaprosić eksperta i zorganizować lekcję na temat Alertu RCB.

Przejdź do kolejnego rozdziału

Jak wygląda Alert RCB 20min

lub

Rozpocznij test