Kurs o cyberprzemocy
Lekcja 5. Profilaktyka cyberprzemocy
Jak uchronić dziecko przed cyberprzemocą
- Uświadom dzieciom czym jest cyberprzemoc i jakie może mieć konsekwencje, zarówno te psychiczne jak prawne.
- Rozmawiaj z dziećmi o zjawiskach, które mają miejsce w internecie. Sprawdź, czy młodzi ludzie znają sposoby reagowania w sytuacji, gdy ktoś jest nękany online.
- Naucz dzieci, aby pod pozorem żartów nie wysyłały do nikogo obraźliwych treści ani nie rozpowszechniały wiadomości otrzymanych od innych bez ich zgody.
- Umów się z dziećmi, że jeśli przydarzy się coś, co je zaniepokoi lub zdenerwuje, mogą do ciebie ze wszystkim się zwrócić. Zapewnij, że jeśli ktoś dokucza im w sieci, wystarczy, że cię o tym powiadomią, a ty postarasz się im pomóc.
- Przypomnij dzieciom, aby zawsze wylogowywały się z serwisu (portalu społecznościowego, poczty, komunikatora itp.) po zakończeniu sesji. W ten sposób zabezpieczą swoje konto przed niepowołanym dostępem innych osób.
- Rozmawiaj z dziećmi o tym, jak mogą reagować jako świadkowie cyberprzemocy. Poinformuj też, w jaki sposób mogą pomóc ofierze agresji w sieci, jednocześnie nie narażając się na przemoc. Rozmawiaj z dziećmi o tym, co może być uznane za mowę nienawiści i dlaczego jest ona szkodliwa. Rozmawiaj z dziećmi o zasadach ochrony prywatności w internecie. Uświadom im, jakie zagrożenia wiążą się z nadmiernym publikowaniem informacji o sobie, zamieszczaniem swoich zdjęć i filmów w sieci, dzieleniem się na portalach społecznościowych swoimi myślami i przeżywanymi uczuciami. Porozmawiajcie o tym, w jaki sposób niektórzy internauci mogą wykorzystać takie informacje.
- Uczul młodzież, że wszystko, co opublikuje w sieci może zostać skopiowane i rozpowszechnione niekoniecznie w taki sposób, w jaki byśmy chcieli. Jeśli zdecydują się na publikowanie swoich zdjęć, np. na portalach społecznościowych, doradź, aby w statusie prywatności zaznaczyło opcję, która umożliwi oglądanie ich tylko przez znajomych.
Zasady funkcjonowania w internecie
Uświadamiajmy naszym dzieciom czy podopiecznym, że ich obecność w internecie powinna opierać się na przestrzeganiu 5 zasad. W ten sposób uchronią siebie i innych przed cyberprzemocą.
Zastanów się, zanim udostępnisz
Zawsze, gdy dzielimy się informacjami na swój temat – niezależnie od tego, czy chodzi o zdjęcie, film czy dane osobowe, takie jak numer telefonu lub adres – pamiętajmy, że w którymś momencie mogą je zobaczyć osoby, którym nie chcemy ich ujawniać.
Udostępnianie swoich materiałów
Udostępnianie materiałów pod wpływem silnych emocji – gniewu, smutku lub podekscytowania – nie jest najlepszym pomysłem. Najpierw uspokójmy się, a następnie pomyślmy, czy naprawdę chcemy coś udostępnić.
Zadaj sobie następujące pytania:
- Czy chcę, aby inni widzieli mnie w ten sposób?
- Czy ktoś mógłby to wykorzystać, aby mi zaszkodzić?
- Czy zmartwi mnie, jeśli ktoś udostępni to innym osobom?
- Jaka jest najgorsza rzecz, która może się stać, jeśli to udostępnię?
Nie udostępniaj nikomu swojego hasła
W wielu sytuacjach warto się poważnie zastanowić przed podaniem komuś swojego hasła. Czasami bliscy przyjaciele udostępniają sobie nawzajem hasła, gdy wszystko jest dobrze. W przypadku kłótni lub nieporozumienia skutki mogą być opłakane.
Zdjęcia są wieczne
Zachowaj ostrożność i pamiętaj, że zdjęcie może przetrwać dłużej niż związek. Pamiętaj, że jeśli ktoś prosi Cię o udostępnienie czegoś, czego nie masz ochoty udostępniać, masz prawo odmówić. Nikt, kto Cię kocha i szanuje, nie będzie naciskać na Ciebie, ani Ci grozić. To, że coś szybko znika, nie znaczy, że znika na zawsze. Niektóre aplikacje i serwisy społecznościowe obiecują, że automatycznie usuwają zdjęcia lub filmy po kilku sekundach od wyświetlenia. Istnieją jednak sposoby, aby to obejść – oglądający może na przykład zrobić zrzut ekranu – dlatego zanim coś udostępnisz w ten sposób, dobrze się zastanów!!!
Dzielenie się materiałami
Jeśli ktoś udostępni materiał, w którym jest inna osoba, należy zadać sobie pytania:
- Czy osoba, która mi to wysłała, chciałaby, bym to udostępnił(a) dalej?
- Czy osoba, która jest w tym materiale, wyraziła na to zgodę?
- Jak poczuł(a)bym się, gdyby ktoś udostępnił podobny materiał ze mną?
- Jeśli otrzymany materiał przedstawia inną osobę w złym świetle, mógłby wprawić ją w zakłopotanie lub jej zaszkodzić, gdyby został rozpowszechniony, nieprzekazuj go dalej.
Ciekawostka: Wiele osób (zwłaszcza chłopców) jest proszonych przez znajomych o podzielenie się intymnymi zdjęciami swoich dziewczyn lub chłopaków. Przeciwstawienie się takim naciskom może być trudne, ale w takiej sytuacji należy pomyśleć o tym, jak bardzo udostępnienie ich mogłoby zaszkodzić.
Zasady antyhejtowe
- Zastanów się zanim odpowiesz na hejterski komentarz. Nie daj się ponieść emocjom, nie odpowiadaj pod wpływem chwili.
- Jeżeli bardzo się złościsz, napisz odpowiedź, a potem weź głęboki oddech i skasuj ją.
- Nie odpowiadaj agresją na agresję. W ten sposób tylko prowokujesz hejtera do dalszego obrażania.
- Nie lajkuj, nie udostępniaj hejterskich komentarzy. W ten sposób jedynie zwiększasz ich zasięg. Jeżeli możesz, kasuj nienawistne komentarze.
- Zgłaszaj hejt i mowę nienawiści, korzystając z opcji dostępnych na forach lub w mediach społecznościowych.
- Nie każda krytyka to hejt. Odróżniaj hejt od konstruktywnej krytyki.
- Gdy coś Ci się nie podoba lub Cię denerwuje, wyraź to kulturalnie, nie hejtuj.
- Nie rezygnuj z tego, co robisz, myślisz i mówisz tylko ze względu na hejterów.
- Jeżeli nie możesz poradzić sobie z hejterem, zgłoś to osobie zaufanej lub zadzwoń na bezpłatny numer Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży: 116 111.